سلام.

بد نديدم در كنار معرفي شاعران غير فارسي زبان به معرفي مترجمين ارزشمند كشورمان بپردازم كه براي معرفي ادبيات جهان به خوانندگان ايراني تلاش زيادي مي كنند. از آنجا كه شاعري كه در اين پست مي خواهم معرفي كنم غادة السمان شاعر سوري است، تصميم گرفتم مختصري هم در مورد كسي كه سهم زيادي در معرفي اين شاعر عرب زبان به ما فارسي زبانان دارد بنويسم.

دكتر عبدالحسين فرزاد:

عبدالحسین فرزاد در سال ۱۳۲۹ در زاهدان به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در شهرهای زاهدان، ایرانشهر و خاش گذراند در نهایت لیسانس ادبیات فارسی را از دانشگاه تربیت معلم و فوق لیسانس را از دانشگاه شهید بهشتی و دکترایش را در رشته ادبیات فارسی از دانشگاه تهران دریافت کرد. وِی شاگرد استادان به نامی چون دکتر عبدالحسین زرین کوب، دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی، دکتر محمدجعفر محجوب، دکتر جعفر شعار، دکتر محسن ابوالقاسمی و دکتر محمدجواد مشکور بوده‌است.

وی هم اکنون عضو هیأت علمی (دانشیار) پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و دانشیار نیمه وقت دانشگاه آزاد اسلامی واحد جنوب است.

آثار :

از فرزاد تاکنون بیش از بیست کتاب به چاپ رسیده‌است که سیزده کتاب از این تعداد تألیف و بقیه ترجمه‌است. بیشتر این آثار در حوزه ادبیات و نقد شعر است.

در حوزهٔ ترجمه وی توجه و تمرکزی بر آثار بانوی شاعر عرب غادة السَّمّان دارد و اغلب آثار وی را به فارسی برگردانده‌است.

فرزاد با اتکا به اندیشه‌های شاعران عرب مخصوصاًً غادة السَّمّان، ادبیات عرب را به ادبیات ایران می‌شناساند و معتقد است اشعار این شاعر پختگی و ابعاد روشنفکرانه دارد و با خوانش اشعار او گمان می‌کند فروغ فرخزاد شعر معاصر عرب را بازیافته‌است. اشعار غادة السَّمّان تصویرگر سالهای پرآشوب بیروت است که آن را به خوبی لمس کرده و بسیاری از اشعارش تبلوری از این تراژدی هولناک شده و البته با تصویر و ترجمه عبدالحسین فرزاد فرصتی برای بازخوانی فارسی یافته‌است.†

ترجمه

  • قبانی، نزار. شعر، زن وانقلاب. انتشارات امیرکبیر. ۱۳۶۴
  • ا.سلیمان، خالد. فلسطین و شعر معاصر عرب. ترجمه با همکاری شهره باقری. تهران: نشر چشمه، ۱۳۷۶.
  • دربندکردن رنگین کمان (گزیده و ترجمه اشعار غادة السمان). نشرنقره. چاپ دوم: نشرچشمه، ۱۳۷۸. چاپ سوم: نشرچشمه، ۱۳۸۳، چاپ چهارم: نشرچشمه ۱۳۸۵.
  • السَّمّان، غادة. غمنامه‌ای برای یاسمن‌ها. تهران: نشر چشمه چاپ اول ۱۳۷۷، چاپ دوم ۱۳۸۵.
  • شاکر السیاب، بدر و دیگران. رویا و کابوس؛ شعر پویای معاصر عرب. گردآوری و ترجمه: عبدالحسین فرزاد. تهران: مروارید چاپ اول ۱۳۸۰. ISBN 964-6026-92-3.
  • السَّمّان، غادة. زنی عاشق در میان دوات. تهران: نشر چشمه چاپ اول ۱۳۸۰. ISBN 964-5571-93-4.
  • السَّمّان، غادة. ابدیت، لحظهٔ عشق. تهران: نشر چشمه چاپ اول ۱۳۸۳. ISBN 964-362-173-1.
  • ألقیس، اِمرو و دیگران. غزالانی در میان خلایق؛ گزیدهٔ عاشقانه‌های کلاسیک عرب. گردآوری و ترجمه: عبدالحسین فرزاد. تهران: نشر مروارید چاپ اول ۱۳۸۵. ISBN 964-8838-32-1.
  • زندگی، عشق و افتخار (گزیده اشعار مایکل بالارد – شاعر ضد جنگ معاصر آمریکا). با همکاری دکتر میترا احمد سلطانی ( تحت طبع – نشرروزگار)

البته تا آنجا كه من اطلاع دارم بايد حداقل دو ترجمه از غاده السمان و يك ترجمه از آدونيس و چند كتاب ديگر را به اين مجموعه افزود.

تألیف

  • آوای غژک (دفتر شعر). تهران: ارغنون، چاپ اول، ۱۳۷۲.
  • دربارهٔ نقد ادبی. تهران : نشر قطره، چاپ اول، ۱۳۷۸. چاپ دوم،۱۳۷۸ .چاپ سوم ،۱۳۷۹.چاپ چهارم،۱۳۸۱
  • منوچهری (نقد وپژوهش) . نشر آتیه . ۱۳۷۶
  • قرائت و درک مفاهیم متون عرفانیانتشارات دانشگاه پیام نور.۱۳۷۶
  • تاریخ ادبیات عربعرب (به عربی).انتشارات سخن ( علمی ).۱۳۷۴چاپ دوم ۱۳۷۷،چاپ سوم ۱۳۷۹
  • تاریخ فرهنگ و ادب عربی (به عربی).انتشارات دانشگاه پیام نور.۱۳۷۴
  • '۱۰- المنهج (نثر وشعرعربی) .با همکاری استاد دکترجعفرشعار.انتشارات سخن (علمی) چاپ اول . ۱۳۷۲چاپ دوم. ۱۳۷۵چاپ سوم ۱۳۸۱
  • 'المنهج فی الشعر. با همکاری استاد دکترجعفرشعار.انتشارات علمی. ۱۳۷۱
  • المعجم المفهرس لالفاظ الحادیث عن الکتب الاربعه(باگروهی ازپژوهشگران).انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی .۱۳۷۰ الجزء الاول . آ – اقف ،الجزء الثانی . أکد – ایه . ۱۳۷ ،الجزء الثالث . الباء . ۱۳۷۴ ،الجزء الرابع . ۱۳۷۹
  • تاریخ ادبیات جهان ۱و۲. شرکت چاپ ونشر کتاب‌های درسی (آموزش وپرورش).۱۳۷۹
  • ترجمه ازعربی به فارسی . انتشارات دانشگاه پیام نور. ۱۳۷۴
  • گزینه اخلاق ناصری . نشر قطره . ۱۳۷۳چاپ دوم . ۱۳۷۵
  • قاموس (فرهنگ فارسی به فارسی).باهمکاری گروهی ازاساتید. دفتر نخست.آ-آپوفیس . نشر بنیاد قرآن. ۱۳۶۴

براي خواندن كاملتر اين مطلب به اين آدرس مراجعه كنيد :

http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D9%81%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%AF

 

مي خواستم از ترجمه هاي ايشان هم در اين قسمت استفاده كنم اما بهتر ديدم كه از ايشان اجازه گرفته و درخواست كنم تا از آخرين ترجمه هايشان برايم بفرستند تا در پست بعدي قرار دهم.

 

اما معرفي غاده السمان :

image002

غاده سمان شاعر سوری ، فروغ شعر  کشورهای عربی است .  ویکیپدیا می نویسد :

غادة السمان نویسنده، شاعر و متفکر سوری در سال 1942 در دمشق از پدر و مادری سوری متولد شد. پدرش مرحوم دکتر احمدالسمان رییس دانشگاه سوریه و وزیر آموزش و پرورش بود.نخستین کارهای غاده السمان تحت نظارت و تشویق‌های پدرش در نوجوانی به چاپ رسید.تحصیلات دانشگاهی را در رشته ادبیات انگلیسی از دانشگاه سوریه به پایان رساند و فوق لیسانس خود را در دانشگاه آمریکایی بیروت و دکتری ادبیات انگلیسی را در دانشگاه لندن گذراند. مدتی در دانشگاه دمشق به عنوان استاد سخنران کار می‌کرد، اما برای همیشه از این کار دست کشید و به کار مطبوعات روی آورد و حالا در مجله عربی الحوادث به عنوان ستون‌نویس (columnist) به صورت هفتگی قلم می‌زند و صفحه ویژه او با نام «لحظات رهایی» طرفداران فراوانی دارد؛ او برای نثر آثارش دفتر انتشاراتی تاسیس کرده است که تنها آثار خود را منتشر کند و در آن جا هیچ‌گونه فعالیت اقتصادی دیگر ندارد.
با نگاهی به آثار و جایگاه آن در سرزمین عرب او تنها زن شاعر و نویسنده پرکاری است که نسبت به مسائل پیرامونش آگاه است و آگاهانه عمل می‌کند.
نخستین مجموعه قصه او با نام «چشمانت سرنوشت من است» در سال 1963 منتشر شد.
در سال 1969 با دکتر بشیرالداعوق ازدواج کرد که صاحب انتشارات «دارا‌لطلیعه» و استاد دانشگاه و مدیر سابق بانک است.
«به تو اعلان عشق می‌کنم» که در سال 1976 به چاپ رسید،از مجموعه قصه‌های اوست که او را به عنوان یک زن نویسنده به جهان معرفی کرده است. غاده السمان زنی است که با هویت زنانه‌اش اشعاری ساده و فصیح را با افکاری منحصر به جهان تقدیم کرده است و در قصه‌هایش از دردها و رنج‌های مردم لبنان سخن رانده است. «کوچ بندرهای قدیمی» مجموعه قصه که در سال 1973 چاپ شد. اگرچه غاده السمان در عرصه‌های مختلف ادبی فعالیت دارد، امابیشتر به عنوان نویسنده مشهور است. رمان «کابوس‌های بیروت» نیز در سال 1976م به چاپ رساند.مجموعه قصه او با نام «ماه چهارگوش» در سال 1998 از سوی دانشگاه آرکانزاس آمریکا برنده جایزه ادبی شد. و رمان دیگر او با نام «بیروت 75» به زبان اسپانیولی در سال 1999 جایزه ملی اسپانیا را به خود اختصاص داد.
از دیگر آثار او می‌توان به مجموعه شعرهای «عشق» 1973، «شهادت می‌دهم برخلاف باد» 1987، «غمنامه‌ای برای یاسمن‌ها» 1996، «زنی عاشق در میان دوات» 1995، «ابدیت، لحظه عشق» 1999 نام برد.

http://dokhtaremehraboun.persianblog.ir/post/159

و اما سه شعر از اين شاعر با ترجمه خودم که تقدیمشان می کنم به استاد گرامی دکتر فرزاد .

(ترجمه از انگليسي):

Three Poems by Ghada Samman

A Rebellious Owl

Why do I write? Perhaps because my alphabet

Avenges itself against the oppressors

Who try to shine their shoes with my inkwell

And this blue wine that just spilled upon my paper

Seems to me the alphabet’s blood

So take it …drink it  .…

For ink is sobriety’s wine.

An Owl Whose Heart is in Beirut

I still love you,

In spite of it all

For, at your shores I learned

How to drink moonlight from a seashell.

A Revived Owl

Every time you embrace me

I become a virgin again,

I feel it is my wedding night!

Translated from the Arabic by Noel Abdulahad

From “Dancing With the Owl.” Manshurat Ghada

Samman, Beirut, 2003.

اشعار : غاده السمان

ترجمه به انگليسي : نوئل عبدالاحد

ترجمه به فارسي : كامبيز منوچهريان

 

جغد سركش :

چرا مي نويسم؟

شايد تا الفبايم انتقامش را از ظالماني بگيرد

كه سعي دارند با دواتم كفشهايشان را برق بيندازند.

و اين شراب آبي رنگ كه بر كاغذم روان شد،

به چشمم خون الفباست.

پس بگيرو ... بنوشش...

چون جوهر شراب بيداري است.

 

جغدي كه قلبش در بيروت است :

هنوز دوستت مي دارم

عليرغم هرچه هست،

چون در سواحل تو آموختم

چگونه از میان صدفي مهتاب را بنوشم.

 

جغد به هوش آمده :

هر بار كه در آغوشم مي كشي

باز باكره مي شوم

و حس ميكنم شب عروسيم است .